Czynniki modyfikujące absorpcję insuliny i dynamikę jej działania

Insuliny szybko i krótko działające wchłaniają się z tkanki podskórnej najszybciej, mogą także być wstrzykiwane dożylnie. Preparaty insuliny o pośrednim i długim okresie działania wchłaniają się powoli i nie mogą być stosowane dożylnie.
Porównanie tempa wchłaniania i dynamiki działania tego samego preparatu w różnych dniach wykazało istnienie wyraźnych różnic u tego samego chorego i jeszcze większych u różnych osób. Stwierdzane różnice zależą od wielu czynników modyfikujących wchłanianie i działanie insuliny egzogennej. Są to takie czynniki, jak:
Rodzaj insuliny – najszybciej wchłaniają się monomery insuliny. Preparaty zawierające polimery muszą ulec depolimeryzacji do monomerów insuliny i wchłaniają się znacznie wolniej.
Stężenie insuliny – im większe, tym wolniejsze wchłanianie.
Objętość – im mniejsza objętość została wstrzyknięta, tym szybciej insulina jest wchłaniana.
Miejsce iniekcji – najszybciej i najbardziej równomiernie wchłania się insulina wstrzyknięta w powłoki brzuszne, a najwolniej z tkanki podskórnej uda i pośladka.
Głębokość wkłucia – insulina wstrzyknięta domięśniowo wchłania się dwukrotnie szybciej niż podana podskórnie. Ważne jest dobranie odpowiedniej długości igły, zwłaszcza przy użyciu automatów, ażeby uniknąć wstrzyknięcia insuliny domięśniowo zamiast podskórnie. Niebezpieczeństwo takie istnieje szczególnie podczas wstrzyknięć u małych i szczupłych dzieci.
Rozkład enzymatyczny insuliny w tkance podskórnej występuje u każdego chorego, lecz tylko w niewielkim stopniu. Czasem proces rozkładu jest znacznie nasilony i powoduje istotne zmniejszenie stężenia wolnej insuliny we krwi. Klinicznie objawia się to jako zmniejszona insulinowrażliwość lub insulinooporność. Rozpoznanie ustala się na podstawie porównania stężenia wolnej insuliny i reakcji na hormon podany podskórnie, domięśniowo lub dożylnie.
Mieszanie insulin krótko działających z zawierającymi w nadmiarze cynk lub protaminę, np. Actrapid + Monotard; krystaliczna + cynkowo- -protaminowa. Insuliny izofanowe, w których dodatek siarczanu protaminy jest zrównoważony, nie zmieniają dynamiki działania insulin.