Przeprowadzane doświadczenia oraz interpretacja uzyskanych wyników wychodziły z różnych podstaw teoretycznych, różniły się pojmowaniem różnych czyn¬ników i zjawisk (np. orientacji, aktywności, bodźca), w różnym stopniu wykorzystywały modele cyberne¬tyczne; często rezultaty ich były sprzeczne ze sobą. Ogromna liczba uzyskanych rezulatów badań psycholo¬gicznych wymagałaby ich wnikliwej systematyzacji i znalezienia jakiegoś punktu odniesienia dla poszcze¬gólnych wyników oraz wniosków, często ważnych dla współczesnego człowieka. Nie to jest jednak celem naszych obecnych rozważań i dlatego ograniczymy się do przedstawienia jedynie ciekawych eksperymentów.