Różnicowanie

U dziecka chorego na cukrzycę mogą występować następujące rodzaje śpiączek: śpiączka cukrzycowa w kwasicy ketonowej, śpiączka hipermolalna, śpiączka hipoglikemiczna (tylko u leczonych insuliną) U dorosłych także śpiączka mleczanowa. Śpiączka hipermolalna zdarza się u młodszych dzieci, zwłaszcza przy współistniejącym uszkodzeniu o.u.n. W odróżnieniu od kwasicy ketonowej kwasica jest niewielka lub jej brak, nie ma ketozy lub jest nieznaczna, natomiast hiperglikemia jest zawsze znaczna i może przekraczać 100 mmol/1. Wśród objawów klinicznych dominują zaburzenia przytomności, znaczne odwodnienie i stan zapaści w krążeniu obwodowym. Nie ma oddechu Kussmau- la ani zapachu acetonu
Patomechanizm śpiączki hipermolalnej nie jest w pełni wyjaśniony. Prawdopodobnie główną przyczyną tego stanu jest znacznie zmniejszona eliminacja glukozy z moczem z powodu niedostatecznej podaży płynów. Zasoby insuliny endogennej u tych dzieci są niewystarczające do opanowania przecukrzenia, natomiast skutecznie hamują lipolizę zapobiegając narastaniu ketozy i kwasicy. Być może hipermolalność wpływa istotnie na zmniejszenie sekrecji hormonów katabolicznych i zachowanie lipolizy. Podstawowym działaniem w początkowej fazie leczenia jest nawadnianie. Uzupełnianie płynów i przywrócenie filtracji kłębuszkowej powoduje zwykle szybki i znaczny spadek glikemii jeszcze przed podaniem insuliny. Insulinoterapia powinna być prowadzona ostrożnie, ponieważ insulinowrażliwość w tym typie śpiączki jest zwykle znaczna (w odróżnieniu od kwasicy ketonowej). Śpiączka mleczanowa u dzieci nie występuje, chociaż w kwasicy ketonowej stężenie kwasu mlekowego jest zwykle zwiększone.
Śpiączka cukrzycowa w kwasicy ketonowej wymaga różnicowania z innymi stanami powodującymi zaburzenia przytomności: z mocznicą, śpiączką wątrobową, zespołem Reye’a, stanami zapalnymi mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, zatruciami (zwłaszcza salicylanami). Kwasica ketonowa u dziecka z zachowaną przytomnością, ze względu na występowanie mylących objawów i współistnienia hiperleukocytozy, może wymagać wykluczenia: