Cukromocz glukozowy (glukozuria), czyli pojawienie się glukozy w moczu w ilościach przekraczających 0,55 mmol/24 h, może być spowodowany:
zwiększeniem stężenia glukozy we krwi powyżej progu nerkowego dla glukozy (próg ok. 10 mmol/1),
obniżeniem progu nerkowego dla glukozy,
niedostatecznym wchłanianiem zwrotnym glukozy w kanalikach nerkowych.
W warunkach fizjologicznych glukoza przechodzi do przesączu kłębusz- kowego i jest następnie wchłaniana prawie całkowicie w cewce proksymal- nej. Wchłanianie zwrotne jest limitowane zależnie od ilości i sprawności cewek proksymalnych. Jeżeli przepływ nerkowy zwiększa się (np. w ciąży), glukoza może pojawić się w moczu nawet w przypadku prawidłowej glike- mii. W stanach odwodnienia i zapaści hemodynamicznej (np. w kwasicy ketonowej) przepływ nerkowy jest upośledzony, zmniejsza się przesączanie kłębuszkowe, cewki proksymalne są w stanie wchłonąć glukozę i może ona nie pojawić się w moczu, pomimo przecukrzenia. Próg nerkowy dla glukozy ulega podwyższeniu w nefropatii cukrzycowej i nie stwierdza się glukozurii, pomimo znacznego przecukrzenia.